2023 – 16 oktober
Paul Vincent (r) uit België ontving, uit handen van juryvoorzitter Sander Grootendorst de eerste prijs; een door beeldhouwer Anton ter Braak vervaardigde penning, jurylid Barbara Pavinati kijkt toe. Foto: PR
Are Meijer uit Amsterdam (r) won in categorie Nedersaksische gedichten en ontving de hoofdprijs uit handen van juryvoorzitter Gerrit Klaassen, bijgestaan door de juryleden Jaap Nijstad (l) en Goaitsen van der Vliet. Foto: PR
Vlaming Paul Vincent wint poëziewedstrijd in Gelselaar
maandag 16 oktober 2023 – GELSELAAR – Met Paul Vincent uit Retie in België en zijn gedicht ontij kreeg het populaire Poëziefestival Gelselaar zaterdagavond bij de wedstrijd voor Nederlandstalige poëzie opnieuw een Vlaamse winnaar. Are Meijer uit Amsterdam won in categorie Nedersaksische gedichten, met een gedicht zonder titel, in het dialect van het Groningse Westerkwartier.
De uitreiking in de sfeervolle kerk van Gelselaar vormde een hoogtepunt van dit jaarlijkse poëziefestival. Vooraf droegen de genomineerden zelf hun gedicht voor. Filmpjes waren er van genomineerden die verhinderd waren aanwezig te zijn. De lustrumeditie van de poëziewedstrijden in Gelselaar trok een overweldigend aantal deelnemers, die beide jurygroepen een zware klus bezorgden. Uit allerlei delen van Nederland kwamen inzendingen binnen en opnieuw ook veel uit België: 297 Nederlandstalige gedichten (van 129 dichters) en 53 Nedersaksische gedichten (van 24 dichters).
Bij de 14 regels van sonnet
Achteraf bleek zaterdag 14 oktober een opmerkelijke datum voor het poëziefeest. De organisatoren kozen er voor het thema bij de lustrumeditie van poëziewedstrijden vrij te laten en het maximale aantal regels te bepalen op veertien. Niet werd erover gerept dat een sonnet veertien regels telt. Dichter Sander Grootendorst en Twents platschriever Gerrit Klaassen hielden over deze dichtvorm tijdens het poëziefeest samen een lezing, waarbij zij het publiek ook boeiden met een sportief uitstapje naar de nog altijd bekende nummer 14 (Johan Cruijff) en het met een Amsterdams accent voorgedragen sonnet Cruijff 50 van Jan Kal.
“Giacomo di Lentini, een notaris – nota bene – uit de 13de eeuw. Hij schijnt de eerste te zijn die ooit een sonnet schreef”, vertelde Sander Grootendorst in Gelselaar. “De lijst van dichters die zich eraan overgaven is schier eindeloos, (…). Ze bestrijken qua thematiek het volledige spectrum: er is niets wat zich niet laat verwoorden in een sonnet.”
Over het winnende Nederlandstalige gedicht van Paul Vincent zei Sander Grootendorst als juryvoorzitter: “Waarom is dit volgens ons het beste gedicht van de bijna driehonderd? Misschien wel omdat je, als je het leest, in jezelf, of hardop, of hoort voorlezen, beseft: dit gedicht zegt precies wat het is, het is helemaal zichzelf.”
Goaitsen van der Vliet las het juryrapport voor van de categorie Nedersaksisch. Over het winnende gedicht van Are Meijer staat hierin: “Gedicht zonder titel, zonder kapitaal. Regelmatig opgebouwd, van twee, naar vier tot zes regels. Met verwijzing naar klassiek thema. Op prozaïsche wijze wordt de lezer meteen dit gedicht ingetrokken.”
Grote waardering bij het publiek in de Gelselaarse kerk was er voor de afwisselende en goed passende intermezzo’s van het Enschedese muziekensemble Arcoflute, dat bestaat uit Rina Hilbrands op fluit, Loes Stolker op viool en Miriam Kroeze op cello.
2023 – 15 september
Enschedese muziekgezelschap Arcoflute, van links naar rechts: Loes Stolker, Miriam Kroeze en Rina Hilbrands. Foto: PR
Belgisch en Gronings stempel op poëziewedstrijden in Gelselaar
GELSELAAR – Vlaamse en Groningse dichters drukken hun stempel op de lustrumeditie van de populaire poëziewedstrijden in Gelselaar, het aan Twente grenzende Achterhoekse dorp. Zes van de tien genomineerden bij de categorie Nederlandstalige gedichten zijn afkomstig uit België, onder wie een 17-jarige. Onder de tien genomineerde Nedersaksische gedichten zijn er vier met een Groningse variant, drie van het Hogeland en één uit het Westerkwartier. Verder zit hier ook weer een bijdrage uit Duitsland bij.
De prijsuitreiking heeft plaats tijdens het vrij toegankelijke poëziefestival, dat wordt gehouden op zaterdagavond 14 oktober in de kerk van Gelselaar, aanvang 19.30 uur. Genomineerden dragen zo mogelijk zelf hun gedicht voor. Beide winnaars ontvangen een penning, die is vervaardigd door beeldhouwer Anton ter Braak.
Het Enschedese muziekensemble Arcoflute, dat bestaat uit Rina Hilbrands op fluit, Loes Stolker op viool en Miriam Kroeze op cello, verleent medewerking aan deze avond. Het repertoire van dit sinds 2020 bestaande gezelschap varieert van klassieke muziek tot volksmuziek en lichte muziek en/of popmuziek.
Over het sonnet
Dichter Sander Grootendorst en Twents platschriever Gerrit Klaassen houden tijdens dit poëziefeest een inleiding over het sonnet (mogelijk in de vorm van een samenspraak). De maximale lengte van de ingezonden gedichten voor de Gelselaarse poëziewedstrijden bedroeg dit jaar veertien regels, gelijk het aantal dat een sonnet telt. Het thema is deze keer vrijgelaten. Wellicht dat mede hierdoor een gigantisch aantal gedichten werd ingezonden: 297 Nederlandstalige gedichten (van 129 dichters) en 53 Nedersaksische gedichten (van 24 dichters). Beide jury’s kregen daarmee een omvangrijke taak te vervullen. De categorie Nederlandstalige gedichten was toevertrouwd aan Otteline van Panthaleon van Eck, Barbara Pavinati en Sander Grootendorst, de categorie Nedersaksisch aan Gerrit Klaassen, Jaap Nijstad en Goaitsen van der Vliet. In beide categorieën verwierf één dichter twee nominaties.
Genomineerden Nederlandstalig: Rik Dereeper (Rollegem, B.; gedichten: Bezoek en Kapper); Bennie Sieverink (Hengelo O.; Heden vis); Gerard Scharn (’s-Hertogenbosch; zwarte mijnwerkers); Paul Vincent (Retie, B.; ontij); B.P. Arend (Burcht, B.; Wildgroei); Joost Hontelez (Utrecht; Rust); Elise Vos (Beernem, B.; Hij vroeg de weg); Emile Borodikhin (Antwerpen, B.; Vrijlaten); Margriet van Bebber (Den Haag; Gedijen).
Genomineerden Nedersaksisch: Gerrit Rensink (gedicht: De oonderboks van grootmoo, Twente); Nane van der Molen (Doan waark, Hogeland); Jenny Anna Linde (Eeltige liefde, Zuidwest-Drenthe); Bram Geerlings (Et dörp löp leug, Twente); Janet Baron-Lopers (Geweldige dag, Drenthe); Jaap van der Molen (Kiekkaaste en Mooi west, Hogeland); Hans-Hermann Briese (Lamento, Norden, D.); Bernard Lichtaard (Stiefmoe, Zuidwest-Drenthe); Are Meijer (ik brocht dij vot en … , Westerkwartier).
ARCHIEF
2022 – 10 oktober
Achterhoek Nieuws
Belg Paul De Bruyne wint op Poëziefestival Gelselaar
GELSELAAR – Paul De Bruyne uit Antwerpen heeft met het gedicht Bezette taal in de categorie Nederlandstalige gedichten de poëziewedstrijd gewonnen bij het Poëziefestival Gelselaar. Het thema dit jaar was ‘mijn taal’. Als een waar feest van de taal werd het festival zaterdagavond gevierd in het kerkje van dit Achterhoekse dorp. Een wereldwijde verbinding was er via een livestream voor onder andere deelnemers uit Zuid-Afrika (Afrikaans) en Duitsland (Nedersaksisch).
2022 – 12 september
Tubantia door Peter Zandee
‘Mijn taal’ inspireert dichters voor Poëziefestival Gelselaar
GELSELAAR – ‘Mijn taal’. In aanloop naar het jaarlijkse poëziefestival in de kerk van Gelselaar lijkt het gekozen thema onder dichters een snaar te raken: voor de editie van zaterdag 8 oktober is het aandeel Nederlandstalige gedichten alleen al gegroeid van 63 naar 169. Die dichtsels stammen van 90 dichters.
2022 – 5 januari
Veldeke Limburg – Podium voor Limburgstalie poëzie
… Zo lang er in Limburg geen alternatief is gevonden voor de onlangs opgeheven serie Platbook, biedt het Poëziefestival Gelselaar in ieder geval de mogelijkheid om ook voor Limburgstalige dichters een podium te vinden en misschien zelfs een prijs te winnen. Insturen met als thema “Mijn taal” kan tot 1 augustus via de festivalwebsite.
2022 – 3 januari
Voertaal
De website Voertaal richt zich op alle mensen die Nederlands en Afrikaans spreken in Nederland, Vlaanderen, Zuid-Afrika, Suriname, de Antillen en de diaspora. Doelstelling is de vanzelfsprekendheid van het Afrikaans en Nederlands als ‘lingua franca’ in het culturele en economische verkeer. De redactie wordt gevormd door onafhankelijke journalisten die niet gebonden zijn aan enigerlei politieke of religieuze beweging.
2021 – 9 oktober
Livestream nog steeds te volgen
Niet alleen bezoekers van het poëziefestijn konden zaterdagavond 9 oktober 2021 in de kerk van Gelselaar genieten van het poëziefestijn. Via YouTube was wereldwijd ook een livestream te volgen.
2021 – 10 oktober
Blog zwaluwen op Stokkink
Boerenzwaluwen op Stokkink. 100 foto’s van Arend J. Heideman, gemaakt in 2021 in en rond boerderij Stokkink in Gelselaar, ter gelegenheid van het poëziefestijn in dit dorp met als thema ‘zwaluw’.
2020 – 12 oktober
Achterhoeks Nieuws
Gelselaar bron van poëzie
Veel inzendingen voor wereldwijd, nu digitaal gedichtenfestijn
GELSELAAR – In poëzie kan zelfs een klein dorp groot zijn. Gelselaar in de Achterhoek verlegt met een wereldwijd digitaal poëziefestijn grenzen. Uit nood in coronatijd geboren. Voor poëziewedstrijden in dit dorp met als thema ‘bron’ stroomden gedichten binnen uit het gehele land en uit België. In de Nederlandstalige categorie zelfs meer dan twee keer zoveel als vorig jaar…
2019 – 13 oktober
Achterhoeks Nieuws
Appeldag Gelselaar mondt uit in poëziefestijn
GELSELAAR – De Appeldag op zaterdag 19 oktober in Gelselaar met zijn zeer afwisselende activiteiten mondt ’s avonds uit in een landelijk poëziefestijn. Plaats van handeling: het omkranste kerkje in dit Achterhoekse dorp. Hier worden ook de prijzen uitgereikt van twee poëziewedstrijden (Nederlands en Nedersaksisch). ‘Appel’ is hierbij het thema. Voor beide categorieën zijn tien gedichten genomineerd.
2020 – 10 oktober
Dichter bij de bron in 2020
De poëziewedstrijden met als thema ‘bron’ bij de Appeldag in Gelselaar op 10 oktober 2020 zijn uitgemond in een wereldwijd digitaal festijn via dit filmpje. Hierin naast de juryrapporten van Ina Brethouwer (streektaalpoëzie) en Jaap Nijstad (Nederlandstalige poëzie) een lezing van dichter, journalist en natuurkenner Sander Grootendorst over de grote Duitse dichteres Annette von Droste-Hülshoff.